Şafii namazının farzları nelerdir ve nasıl uygulanır?

Şafii mezhebinin namaz anlayışı, 13 farz üzerine inşa edilmiş sistematik bir yapı sunar. Bu rehber, namazın geçerlilik şartları olan 6 dış farz ile namazın iç yapısını oluşturan 7 rüknü detaylandırarak, pratik uygulama örnekleriyle birlikte sunuyor.

19 Kasım 2025

Şafii Mezhebine Göre Namazın Farzları ve Uygulanışı


Şafii mezhebinde namazın farzları, diğer mezheplerde olduğu gibi, namazın geçerli olması için yerine getirilmesi zorunlu olan şart ve rükünlerden oluşur. Şafii mezhebine göre namazın farzları 13 tanedir ve bunlar "şartlar" (namazın dışındaki farzlar) ve "rüknler" (namazın içindeki farzlar) olarak ikiye ayrılır. Aşağıda bu farzların listesi ve nasıl uygulandıkları açıklanmıştır:

1. Namazın Şartları (Namazın Dışındaki Farzlar - 6 Adet)


Bunlar namaza başlamadan önce yerine getirilmesi gereken farzlardır:
  • Hadesten Taharet: Abdest almak, gusül gerekiyorsa gusletmek. Abdest, namaz öncesi belirli uzuvları yıkamak ve mesh etmekle alınır. Gusül ise cünüplük, adet veya lohusalık gibi durumlarda tüm vücudu yıkamakla yerine getirilir.
  • Necasetten Taharet: Bedende, elbisede veya namaz kılınacak yerde namaza engel olacak pislik bulunmamalıdır. Örneğin, idrar, kan veya hayvan dışkısı gibi necasetler temizlenmelidir.
  • Setr-i Avret: Vücudun örtülmesi gereken yerlerini (avret mahalli) kapatmak. Erkekler için göbek ile diz kapağı arası, kadınlar için ise el, yüz ve ayaklar hariç tüm vücut avret sayılır ve örtülmelidir.
  • İstikbal-i Kıble: Namazı Kâbe yönüne (kıble) dönerek kılmak. Kıble tayininde pusula veya güneş gibi yöntemler kullanılabilir; şüphe durumunda içtihad edilir.
  • Vakit: Namazı belirli vakitler içinde kılmak. Her namazın (sabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı) kendi vakti girdikten sonra kılınması gerekir; vakit çıkmadan önce eda edilmelidir.
  • Niyet: Namaza başlarken hangi namazın kılındığını kalben belirlemek. Dil ile söylenmesi sünnettir, ancak kalben niyet etmek farzdır. Örneğin, "Niyet ettim sabah namazının farzını kılmaya" şeklinde niyet edilir.

2. Namazın Rükünleri (Namazın İçindeki Farzlar - 7 Adet)


Bunlar namaz esnasında yerine getirilen ve namazın temelini oluşturan farzlardır:
  • İftitah Tekbiri (Tekbir-i Tahrim): Namaza "Allahu Ekber" diyerek başlamak. Bu tekbirle namaza girilir ve dünyevi işler haram kılınır. Eller kulak hizasına kaldırılarak söylenir.
  • Kıyam: Namazda ayakta durmak. Farz ve vacip namazlarda kıyam şarttır; hasta veya özürlü olanlar oturarak kılabilir. Ayakta dururken kıbleye yönelinir.
  • Kıraat: Namazda Kur'an'dan bir miktar okumak. En az bir kısa ayet (örneğin Fatiha suresi veya başka bir ayet) okunmalıdır. İmama uyan kişi okumaz, sadece dinler.
  • Rükû: Eğilerek eller dizlere değecek şekilde durmak. Rükûda en az bir kere "Sübhane Rabbiye'l-Azim" denir ve sırt düz tutulur.
  • Secde: Alın, burun, eller, dizler ve ayak parmakları yere değecek şekilde yere kapanmak. Her rekatta iki secde yapılır ve her secdede en az bir kere "Sübhane Rabbiye'l-A'lâ" denir.
  • Ka'de-i Ahîre (Son Oturuş): Namazın son rekâtında oturmak. Bu oturuşta Tahiyyat duası okunur ve namaz bitirilir. Oturuşta eller dizlerin üzerine konur.
  • Ta'dîl-i Erkân: Rükû, secde gibi rükünlerde hareketlerin düzgün ve sakin şekilde yapılması; her rükün arasında en az bir "Sübhane Rabbiye'l-Azim" süresi kadar beklemek. Bu, namazın huşû içinde geçmesi için önemlidir.

Namazın Uygulanışına Örnek (2 Rekâtlık Bir Namaz İçin):

1. Önce şartlar yerine getirilir: Abdest alınır, temiz elbise giyilir, kıbleye dönülür ve vakit gözetilerek niyet edilir.

2. Namaza başlanır: "Allahu Ekber" denilerek iftitah tekbiri alınır.

3. Kıyamda Sübhaneke duası ve Fatiha suresi okunur, ardından kısa bir sure veya ayet eklenir.

4. Rükûya gidilir: "Allahu Ekber" denilerek eğilinir, "Sübhane Rabbiye'l-Azim" üç kere söylenir.

5. Rükûdan doğrulunur: "Semi'allahu limen hamideh" ve "Rabbena leke'l-hamd" denir.

6. Secdeye gidilir: "Allahu Ekber" denilerek alın ve burun yere değdirilir, "Sübhane Rabbiye'l-A'lâ" üç kere söylenir.

7. Secdeden kalkılıp ikinci secde yapılır.

8. İkinci rekât için ayağa kalkılır, aynı işlemler tekrarlanır.

9. İkinci rekâtın sonunda ka'de-i ahîre (son oturuş) yapılır: Tahiyyat, Salli ve Barik duaları okunur.

10. Selam verilir: "Esselamü aleyküm ve rahmetullah" diyerek sağa ve sola selam verilir, namaz bitirilir.

Bu farzların eksiksiz yerine getirilmesi, Şafii mezhebine göre namazın sahih olması için şarttır. Namazda sünnet ve müstehaplara da uyulması tavsiye edilir, ancak farzlar temel unsurlardır. Herhangi bir şüphe durumunda, güvenilir bir Şafii alimine danışmak önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Popüler İçerikler
32 Farz Sevapları Nedir?
32 Farz Sevapları Nedir?
İlginizi Çekebilir
Haber Bülteni
Popüler İçerik
İslamın Şartları
İslamın Şartları
Kade-i Ahire Nedir?
Kade-i Ahire Nedir?
İmanın Şartları
İmanın Şartları
Hadesten Taharet Nedir? ve Nasıl Yapılır
Hadesten Taharet Nedir? ve Nasıl Yapılır
Rüku Nedir? ve Nasıl Yapılır
Rüku Nedir? ve Nasıl Yapılır
;