Tilavet Secdesi
Tilavet Secdesi, Tilavet kelimesi, Arapça köklü bir kelimedir. Sözlükte; bir kişiye uyup ardından gitmek, okumak gibi manalara gelmektedir. Tilavet kelimesi, her sözü okumak için kullanılsa da genel olarak tilavet denilince, Kur'an'ı Kerim okumak anlaşılır olmuştur. Kur'an'ı Kerim'de tilavet kelimesi; Kur'an'ı Kerim, Allah'ın haram kıldıklarının okunması, Allah'ın ayetleri, Peygamberlerinin kıssalarının aktarılması gibi konularla ilgili olarak geçer.
Tilavet; Kur'an'ı Kerimi, Kitab'ı ve Allah Teâlâ'nın ayetlerini okumakla birlikte, bunlar üzerinde düşünmek, gerektiğince amel etme anlamlarını da içermektedir. Bu bakımdan kıraat, genel bir anlam taşırken, tilavet daha özel bir anlam ifade etmektedir. O yüzden her tilavet kıraattır, fakat her kıraat tilavet değildir. Tilavetin manevi yönü ile ilgili birtakım konular vardır. Bunları kısaca şöyle özetleyebiliriz: Kelamın büyüklüğünü ve yüceliğini anlamak, okunan kelamın insan sözü olmadığını Allah'ın olduğunu anlayarak, O'nun büyüklüğünü kalpte hissetmek; kalp huzuru ve nefsin dedikodularından uzaklaşmak, anlamak, düşünmek, Kur'an'ı idrak etmeye engel olan hallerden sıyrılmak vb. Gibi konulardır.
Kur'an'ı Kerim'de on dört yerde, secde ayeti bulunmaktadır. Kur'an'da on dört yerde geçen secde ayetlerinin işitilmesi ya da okunması halinde yapılan secdeye tilavet secdesi denir. Bu ayetlerden birini okuyanın ya da işitenin, anlamını bilmese dahi, bir secde yapması vacibdir. Fakat secde ayetlerini yazan, heceleyen secde yapmaz.
Resulullah (S. A. V) buyuruyor: ' Kur'an'ı okuyan ve dinleyene secde etmek vaciptir. ' Hanefi mezhebine göre vacip, Şafi ve Hanbeli mezhebine göre sünnet-i müekkededir. Bir ortamda aynı secde ayeti birden fazla okunursa bir secde yapmak yeterlidir. Namaz dışında secde ayetini okuyan ya da secde ayetini işiten bir kimse, tilavet secdesine niyet ederek tekbir alır ve secdeye gider.
Tilavet Secdesi Nasıl Yapılır?
Namaz haricinde secde ayetini okuyan ya da secde ayetini işiten bir kişi, tilavet secdesine niyet ederek abdestli, kıyafetleri temiz ve avret yerleri örtülü olarak, kıbleye doğru ayakta durup, elleri kulaklara kaldırmadan ve ayakta hiçbir şey okumadan 'Allah-ü ekber' diyerek secdeye gider. Üç kere 'sübhane rabbiye'l-a'la' dedikten sonra tekrar tekbir alarak secdeden kalkar ve dua eder gibi eller kaldırılarak 'semi'na ve Ata'na gufraneke rabbena ve ileyke'l-masır' der ve eller yüze sürülür.
Niyet kesinlikle şarttır. Niyet sahih olmalıdır. Secde ayetini duyan bir kimse cünüp veya abdestsiz ise temizlendikten sonra tilavet secdesi yapmalıdır. Bir secde ayetini birkaç kere okuyan ve işiten, hepsi için bir secde etmesi gerekir. Ne kadar secde ayeti okunmuşsa, o kadar tilavet secdesi yapılması gerekir. Örneğin üç secde ayeti okunursa, üç secde gerekir. Bu şekilde tilavet secdesi yapılmış olur.
Namazda Tilavet Secdesi, Namazda okunan secde ayetini namazda olmayan bir kişi duyarsa tilavet secdesi yapmalıdır. Namaz kılan bir kişi, namaz dışında bir kimsenin okuduğu secde ayetini duyarsa, namazını bitirdikten sonra secde yapmalıdır. Namaz kılan kimse okuyunca, hemen ayrıca rükû ya da bir secde yapıp ayağa kalkar, okumasına devam eder. Secde ayetini okuduktan iki üç ayet sonra namazın rükusuna eğilinirse ve tilavet secdesine niyet edilirse, namazın rüku ya da secdeleri, tilavet secdesi yerine geçer.
Resulullah (S. A. V) buyuruyor: ' demoğlu secde ayeti okur ve secde ederse şeytan ağlayarak oradan uzaklaşır ve; 'Yazık bana, insanoğlu secdeyle emredildi ve secde etti, mukabilinde ona cennet var. Ben de secdeyle emredildim ama ben itiraz ettim, benim için de ateş var. ' der.
Tilavet Secdesini Bozan Durumlar, Namazı bozan her durum tilavet secdesini de bozar. Tilavet secdesinden kalkmadan abdestin bozulması, kahkaha ile gülme ya da konuşma gibi fakat bu secde de kahkaha ile gülmek abdesti bozmaz, kadınlarda bir hizada bulunmak da tilavet secdesini ifsat etmez.
Tilavet Secdesinin Gerekmediği Yerler, Bir kimse secde ayetini ses kayıt cihazından veya papağan gibi öğretilmiş bir kuştan dinlerse secde etmesi gerekmez. Secde ayeti uyuyan, baygın olan ya da akıl hastası olan veyahut mümeyyiz olmayan çocuktan işitilirse, tilavet secdesi gerektirmez.
Kur'an'ı Kerimdeki Secde Ayetleri- A'raf süresinin 206,
- Ra'd süresinin 15,
- Nahl süresinin 49,
- İsra süresinin 107,
- Meryem süresinin 58,
- Hac süresinin 18,
- Furkan süresinin 60,
- Neml süresinin 25,
- Secde süresinin 15,
- Sad süresinin 24,
- Fussilet süresinin 37,
- Necm süresinin 62,
- İnşikak süresinin 21,
- Alak süresinin 19. Ayetleri secde ayetleridir.
Bu ayetlerden sadece Sad süresinin 24. Ayetinde 'rükû', diğerlerinde ise 'secde' kelimesi geçmektedir. Hac süresinin 77. Ayetinde ise 'rükû edin ve secde edin' denilmektedir. Hanefi mezhebine bağlı kişiler, bu ayeti secde ayeti saymamışlardır. İmam Ahmed ve İmam Şafii bu ayeti secde ayeti kabul etmiş fakat mukabil Sad süresinin 24. Ayetini secde ayeti saymamışlardır. Has süresinin 77. Ayeti dışındaki diğer bütün secde ayetleri işaretlenmiştir.
A'raf, Nahl, Ra'd, Meryem, İsra, Sad ve Hac sürelerindeki ayetler okununca secde etmenin farz; Furkan, Fussilet ve Secde sürelerindeki secde ayeti okununca ise secde etmenin vacib; Neml, İnşikak, Necm ve Alak sürelerindeki secde ayetleri okununca secde etmenin sünnet, olduğu söylenmiştir.
19.01.2024 11:13:31
Tilavet Secdesi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
.jpg&description=Tilavet Secdesi){kind=link}